Este espazo, situado na rexión bioxeográfica Macaronésica, comprende os illotes ao noroeste de Lanzarote, a Graciosa e Alegranza, así como unha importante franxa costeira que abarca todo o flanco occidental do macizo de Famara (rochas de Famara) e as chairas de Lombos Brancos, Sacominas e costa Branca. Todo este complexo constitúe unha área de excepcional valor paisaxístico e natural dentro do Arquipélago Canario. O conxunto atópase sobre unha plataforma mariña cuxa profundidade non supera os 200 metros que acaba ao noroeste de Alegranza. No aspecto xeolóxico, que no macizo de Famara corresponden á Serie I (macizo antigo de Lanzarote).
A paisaxe está caracterizado pola presenza de notables edificios volcánicos, como A Caldeira de Alegranza cun cráter de 1,1 Km de diámetro e unha altura de 289 m. Orixinariamente constituían un edificio de maiores dimensións, pero sufriron un longo e intenso desmantelamento como consecuencia da erosión, ata conformar a súa actual fisonomía. Doutra banda atópase o Macizo de Famara que se desenvolve a través de 23 Km e alcanza unha altura de 670 m nas Penas do Chache, punto culminante da illa de Lanzarote. Tamén destacan os campos de lavas en Alegranza, e de dunas como os da Graciosa, situados ao norte e sueste da illa.
O cantil está formado polo apilamiento de multitude de basaltos tabulares antigos, entre os que se intercalan depósitos piroclásticos e terrígenos, estes últimos con frecuencia transformados en almagres. Nunha zona do escarpe apréciase un río de lavas máis recentes, procedente da erupción do próximo volcán da Coroa, hai menos de 5.000 anos. Aínda que a maior parte de lávalas deste volcán derramáronse cara ao Leste, un pequenos fluxo derivou cara ao portillo de Vega Moza, ao norte de Gautifay, desbordando o veril e precipitándose polo cantil.
A paisaxe volcánica ten continuidade baixo as augas mariñas, os illotes teñen unha ampla plataforma rochosa, onde abundan os veriles, cornixas, e algún túnel como o que atravesa o Roque do Leste. Por baixo dos fondos rochosos aparecen fondos detríticos, con areas de orixe orgánica nalgunhas zonas e fondos de rodolitos noutras.
A biota que soportan os fondos do arquipélago é única, tanto no que se refire á súa biodiversidade como á súa biomasa. Ata o momento catalogáronse 304 especies de macroalgas mariñas, o que representa o 53,15% da flora total do Arquipélago Canario e é a zona das Illas con maior índice de diversidade de especies de macroalgas. Destaca a presenza de elementos pouco frecuentes no resto do Arquipélago, como son Meristotheca decumbens, Gloiocladia blomquisti, Leptofauchea brasiliensis e Cryptonemia seminervis. A banda de algas pardas fotófilas ten aquí una das mellores representacións, alcanzando ata a profundidade de 30 m nalgúns sectores (Roque do Leste). Esta banda xunto coas praderías de fanerógamas mariñas ou "sebais" son comunidades moi interesantes porque levan asociadas moitas outras especies vexetais e animais.
Os cantís de Famara son un centro xenético de flora cunha alta concentración de endemismos (máis de 60 spp.) coa presenza dunha quincena de elementos exclusivos (entre as que cabe citar a Atractylis arbuscula ssp. arbuscula, Helianthemum branwelliorum, Helianthemum gonzalezferreri, Convolvulus lopezsocasi, Plantago famarae, Pulicaria canariensis lanata ou Orobanche gratiosa), 13 de Lanzarote e os illotes, 24 das illas orientais, 25 endemismos canarios e 13 macaronésicos. Isto supón a presenza de 80 endemismos macaronésicos, o que representa máis dun 75% da flora endémica de Lanzarote e ata un 12% da flora endémica canaria. Os illotes non parecen contar con especificidades únicas entre a flora, a non ser a parásita Orobanche gratiosa e o allo de Alegranza (Allium subhirsutum obtusitepalum), aínda que si hai especies características do conxunto de illotes e do norte de Lanzarote (xéneros Limonium, Ononis, etc). Dita flora componse sobre todo de especies herbáceas ou arbustivas.
O poboamento invertebrado tamén é moi interesante, con especies que noutros fondos atópanse a maior profundidade e que aquí poden ser observadas polos mergulladores, como é o caso da veiga (Stichopathes gracilis), a gorgonia (Paramuricea grayi), o coral laranxa (Dendrophyllia ramea) e algunhas colonias do coral negro (Antipathes wollastoni) e da gerardia (Gerardia savaglia). Tamén están ben representados os campos das gorgonias vermella (Leptogorgia ruberrima) e amarela (Leptogorgia viminalis). Ademais existen 14 especies de invertebrados terrestres endémicas dos illotes e o musgaño canario (Crocidura canariensis) tamén endémico.
A ictiofauna dos illotes conta con 228 especies de peixes, das cales 38 son de peixes condrictios ou cartilaxinosos e 190 de peixes osteictios ou óusevos. Existen endemismos litorais canarios como o caboso (Didogobius kochi) e Diplecogaster ctenocrypta. Endemismos macaronésicos como a fula negra (Abudefduf luridus), o pejeperro (Bodianus scrofa), o romeu (Centrolabrus trutta), o caboso (Chromogobius britoi), o chuchasangue (Lepadogaster zebrina), o caboso dos charcos (Mauligobius maderensis), a morena negra (Muraena augusti) e o abade (Mycteroperca fusca). Tamén están presentes outras especies que no resto do Arquipélago son escasas ou raras, como é o caso do romeu capitán (Labrus bergylta), a baila (Dicentrarchus punctatus), o róubao ou robaliza (Dicentrarchus labrax), e o corvinato (Sciaena umbra), que aquí son relativamente frecuentes.
Esta abundancia é o recurso alimenticio para numerosas aves mariñas que teñen unha diversidade excepcional, sobre todo nos illotes que conforman para as aves un hábitat singular que polas súas características é altamente representativo, onde vive unha decena de aves ameazadas (falcóns, paiños, etc). Entre elas o paíño pechialbo (Pelagodroma marina hypoleuca) que probablemente tena súa única colonia de cría en Canarias no illote de Montaña Clara. A pardela cincenta (Calonectris diomedea borealis) que en Alegranza presenta a maior densidade reprodutora de Canarias e do territorio nacional, a pardela moza (Puffinus assimilis baroli), tamén nidifican o petrel de Bulwer (Bulweria bulwerii bulwerii) e outras dúas especies de paíños. Pero tamén na costa lanzaroteña, onde nidifican varias parellas de falcóns e aguias pescadoras. Outro tanto se pode dicir para as chairas ao norte de Soo e os seus bajíos costeiros, as primeiras cunha boa representación de aves esteparias (Hubaram corredor, calandria, etc.), e os segundos con poboacións de aves limícolas como alcavaranes, garcetas, mazaricos, etc. Outro grupo de aves presente son as rapaces, representadas polo aguia pescadora (Pandion haliaetus), os falcóns de eleonor (Falco eleonorae) e de berbería (Falco pelegrinoides), o voitre branco ou guirre (Neophron percnopterus percnopterus) entre outros.
Entre os mamíferos é de sinalar a presenza en montaña Clara do musgaño canario endémico Crocidura canariensis. Tanto os illotes do norte de Lanzarote, como as rochas de Famara e as chairas do Jable, constitúen elementos xeomorfológicos destacados de gran beleza paisaxística. Á súa importancia xeolóxica hai que unir a biolóxica con varias especies ameazadas e protexidas -algunhas exclusivas deste espazo-, e unhas características naturais en bo estado de conservación.
Dentro deste espazo sitúanse varios asentamentos humanos: dous na illa de Graciosa, Caleta del Sebo e Pedro Barba; e outros dous en Lanzarote, A Caleta e a urbanización de Famara. Neste último concéntrase o turismo da área, favorecido pola presenza da próxima praia de Famara, aínda que A Graciosa tamén ten algunha actividade deste tipo (na época estival adoitan chegar máis de 200 visitantes diarios). As medidas de regulación dos visitantes, establecidas a través da correspondente planificación do Parque Natural, permiten o desenvolvemento ordenado da presenza de visitantes no arquipélago, sen afectar o estado de conservación dos compoñentes naturais.
